TY - JOUR ID - 1297 TI - واکاوی شبهه دور و مصادره به مطلوب بر ادله اصالت وجود JO - آموزه های فلسفه اسلامی JA - IPD LA - fa SN - 2251-9386 AU - ارشادی نیا, محمدرضا AD - دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه حکیم سبزواری Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 15 IS - 27 SP - 3 EP - 22 KW - هستی‌شناسی KW - اصالت وجود KW - اعتباریت ماهیت DO - 10.30513/ipd.2021.1297 N2 - فلسفه اسلامی با مبانی هستی‌شناخت، اساسی‌ترین پایه‌های الهیات عقلانی را پایه‌ریزی کرده است. تشکیک و تردید در این اصول، لطمه جبران‌ناپذیری بر الهیات به معنای اخص وارد می‌سازد و آن را وارد مسیر دیگر با نتایج دگرگون می‌سازد. در بین همه اصول محوری هستی‌شناخت، اصالت وجود نقش برجسته، نمایان و بی‌بدیل دارد. حکمت متعالیه با شناخت نقش مؤثر این اصل، به تثبیت آن پرداخته است. مخالفان با آن، بر اثر برخی نتایج ناسازگار با پیش‌فرض‌هایشان، همانند وحدت وجود، به خدشه و القاء شبهه در ادله آن روی آورده‌اند. عمده‌ترین شبهه، اتهام دور و مصادره به مطلوب از سوی طیفی به ظاهر نامتجانس اعم از فلسفه‌ستیزان و برخی تفکیک‌گرایان با روش جدل‌گرایانه است. در این فرصت به چهار دلیل، عطف توجه خواهد شد که در مظان این شبهه قرار گرفته است. این ادله عبارت‌اند از: برهان خیریت وجود، برهان مبتنی بر تفاوت آثار وجود خارجی با وجود ذهنی، برهان مبتنی بر امتناع تشکیک در ماهیت، و برهان حرکت اشتدادی. با طرح مفاد و مطلوب این ادله، محتوای شبهه نیز نسبت به آن‌ها محک زده خواهد شد. واکاوی نشان از این دارد که شبهه‌زایی ناشی از عدم توجه کافی به مبادی این ادله است. UR - https://ipd.razavi.ac.ir/article_1297.html L1 - https://ipd.razavi.ac.ir/article_1297_da09562c342f1e2a7efa9ece92bb1aa7.pdf ER -