صورت بندی معناییِ مدنیت در کتاب تهذیب الاخلاق ابن مسکویه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا

چکیده

مدنیت از مقوله‌های بنیادین در جوامع انسانی است که بر التزام به رعایت قواعد و اصول مدنی تاکید دارد. این مقوله به سبب تاثیرگذاری بر کیفیت زیست اجتماعی، در اندیشه‌ و نظریات فلاسفه اسلامی از جمله ابن مسکویه بازتاب وسیعی پیدا کرده است. ایشان با تدوین کتاب تهذیب الاخلاق گام مهمی در نظریه‌پردازی در حوزه اخلاق، و فضائل انسانی که زمنیه ساز رشد مدنیت است، برداشت. مقاله پیش رو تلاش می‌کند با شناسایی و معرفی فضائل اخلاقی، تاثیر آنها در ایجاد صورتبندی‌معنایی از مدنیت را با بهره‌گیری از روش معناشناسی در حوزه زبانشناختی بیان دارد.
یافته پژوهش نشان می‌دهد فضائل پنجگانه اخلاقی، «حکمت»، « عفت»، «شجاعت»، «سخاء» و «عدالت» ــ که خود از شاخصه‌های مدنیت هستند ــ مطرح در کتاب تهذیب الاخلاق در ارتباط معنایی با مفاهیم درونی، مقوله-هایی تولید کرده‌اند، که در روابط معنایی با مدنیت به عنوان نقطه کانونی، صورتبندی معنایی از مدنیت در پس اندیشه‌های ابن مسکویه را ایجاد کرده که بر زیست اجتماعی بر اساس حفظ ارزشهای انسانی به ماهو انسان تاکید دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Semantic Formulation of Civilization in Ibn Miskawayh’s Book of Tahdhīb al-Akhlāq

نویسنده [English]

  • Hedieh Taghavi
Assistant professor at Alzahra University
چکیده [English]

Civilization is one of the fundamental categories in human societies that emphasizes the obligation to observe the rules and principles of civilization. This category has been widely reflected in the thoughts and theories of Islamic philosophers, including Ibn Miskawayh, due to its impact on biosocial quality. By writing the book of tahdhīb al-Akhlāq, he took an important step in theorizing in the field of ethics and human virtues (excellences) that underlie the growth of civilization. The present article tries to identify and introduce moral virtues and express their impact on creating a semantic formulation of civilization by using the semantic method in the field of linguistics. The research findings show that the five moral virtues: wisdom, chastity, courage, generosity and justice -which are themselves characteristics of civilization- which presented in the book of “tahdhīb al-Akhlāq” have produced categories in a semantic relationship with internal concepts which in the semantic relations with civilization as a focal point, has created a semantic formulation of civilization behind the ideas of Ibn Muskawiyyah, which emphasizes the biosocial based on the preservation of human values.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Moral virtues
  • Civilization
  • Ibn Miskawayh
  • Moral refinement (catharsis)
  • Semantic formulation
  • Semantic