بررسی تحلیلی دیدگاه ملاصدرا دربارۀ لوح محفوظ و لوح محو و اثبات با رویکرد فلسفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

2 استاد دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

یکی از مسائلی که در فلسفه اسلامی از فروعات مسئله علم خداوند دانسته شده است، علم فعلی او می‌باشد. در متن آیات و روایات، از این مراتب با نامهای گوناگونی مانند قضا، قدر، لوح، قلم و... یاد شده است. ملاصدرا بسان دیگر اندیشمندان اسلامی تلاش نموده است تا با رویکردی فلسفی به وجودشناسی این مفاهیم بپردازد. با جمع‌بندی سخنان ملاصدرا این نتیجه به دست آمده است که وی بر اساس دو اصل فلکیات بطلمیوسی و نگرش عرفانی حقیقت محمدی، دو تفسیر وجودشناختی از حقیقت لوح محفوظ و لوح محو و اثبات ارائه می‌دهد. نگارنده در این جستار ضمن ارائه گزارشی دقیق از دیدگاه ملاصدرا، تلاش نموده است تا با رویکردی فلسفی به تحلیل و بررسی این دیدگاه بپردازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analytic Examination of Mullā Ṣadrā's View about Lauh Mahfuz, Lauh Mahw and Lauh Ithbat with Philosophical Approach

نویسندگان [English]

  • Muhammad Ali Vatandoost 1
  • Sayyed Murteza Husseini Shahrudi 2
1 Assistant professor at Ferdowsi University
2 Full professor at Ferdowsi University
چکیده [English]

One of the issues which has believed that it is of branches of the issue of the knowledge of God is His active knowledge. In the verses of the holy Quran and hadiths, these hierarchies are mentioned such as the divine decree (qaḍā) and the predestination (qadar), pen (qalam), etc. Mullā Ṣadrā like other islamic scholars has tried to study these concepts with the philosophical approach to ontology. The outcomings of Mullā Ṣadrā's speeches are he claifies two ontological interpretations of the reality of the preserved tablet (al-lauh al-mahfuz), the tablet of effacement (al-lauh al-mahw) and affirmation (al-lauh al-ithbat) according to two principles of the ptolemaic heavens and gnostic notion of al-haqiqat al-Muhammadiyah (the Muhammadan reality). The author has attempted to analyze and study this attitude with analytic approach meanwhile presenting an accurate report of Mullā Ṣadrā's look.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The preserved tablet (al-lauh al-mahfuz)
  • The tablet of effacement (al-lauh al-mahw) and affirmation (al-lauh al-ithbat)
  • Pen (qalam)
  • Divine decree (qaḍā) and the predestination (qadar)