معاد جسمانی از دیدگاه امام خمینی و علامه طباطبایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی

2 دکتری فلسفه و کلام اسلامی

3 دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه علوم اسلامی رضوی

چکیده

تفسیر دقیق عقلانی از معاد همواره یکی از مهم‌ترین دل‌مشغولی‌های فیلسوفان مسلمان بوده که در این میان ملاصدرا از نخستین کسانی است که توسط اصول یازده‌گانه خویش، توانسته است گامی مهم در تبیین عقلانی معاد جسمانی بردارد. پس از صدرا، برخی فیلسوفان اسلامی همچون علامه طباطبایی و امام خمینی ضمن پذیرفتن اصول صدرایی، برخی از نتایج او را نپذیرفته و سخن جدیدی را در این باب ارائه داده‌اند. امام خمینی از میان مقدمات یازده‌گانه صدرا، فقط سه مقدمه را پذیرفته و در اینکه بدن آدمی پس از مرگ ظاهری بدون هیولای مادی است، با استواری سخن می‌گوید و علی‌رغم ملاصدرا به صراحت بر این باور است که بدن مثالی در باطن بدن دنیوی ایجاد می‌شود و امکان ندارد بدن اخروی توسط نفس ایجاد شود. علامه طباطبایی نیز ضمن پذیرش سخن زنوزی، معتقد است که بدن انسان در عالم آخرت دوباره زنده می‌شود و به سوی روح حرکت می‌کند و به آن ملحق می‌گردد و با این تعبیر، برای نفس جایگاهی مهم‌تر قائل شده است. لذا با توجه به اینکه دیدگاه امام خمینی به مقدمات کمتری نیاز داشته و اشکال دیدگاه لحوق ابدان به نفوس را ندارد، از برتری برخوردار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Physical Resurrection from the Perspective of Imam Khomeini and Allameh Tabataba'i

نویسندگان [English]

  • Seyed Muhammad Mousavi Baigi 1
  • Muhammad Ishaq Arefi Shirdaghi 2
  • Muhammad Maghrebi 3
1 Associate professor at Razavi University
2 PhD of Islamic Philosophy & Theology
3 PhD student of Islamic Philosophy & Theology
چکیده [English]

A rational interpretation of the resurrection has always been one of the major concerns of Muslim philosophers, including Mulla Sadra who was one of the first to take an important step in the rational explanation of physical resurrection by his eleven principles. After Sadra, some Islamic philosophers, such as Allameh Tabataba'i and Khomeini, while accepting Sadrian principles, rejected some of his conclusions and offered a new comment. Imam has accepted only three of the eleven preliminaries of Sadra and speaks firmly about the human body after a seemingly death without a material hylo, and despite Mulla Sadra, explicitly believes that the similitude body is created an example within the body of the mundane. And it is impossible for the hereafter body to be created by the soul Allameh Tabataba'i, while accepting the Zonuzi’s speech, believes that the human body will be revived in the hereafter and move towards the soul and joining it and by this interpretation, has given the soul a more prominent place. Therefore, since Imam Khomeini’s point of view needs less preliminaries and lacks the bodies’ incorporation into the soul’s objection, it is advantageous.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Physical resurrection
  • Bodies’ incorporation into the souls
  • Allameh Tabataba'i
  • Imam Khomeini