2
استادیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان
چکیده
این جستارْ پژوهشی است دربارة صحت و سقم مدعای مشهور در باب اینکه نظام معرفتی‌ِ ابن‌سینا صرفاً عقلانی محض است. نگارندگان با بررسی آثار ابن‌سینا مدعی‌اند که بر خلاف آنچه در جامعة علمی، ابن‌سینا را فیلسوفی صرفاً عقل‌گرا و برهان‌محور می‌دانند، او صرفاً به لحاظ روش‌شناسی تکیه بر عقل و برهان را روش حقیقی فلسفه می‌داند اما از حیث معرفت‌شناختی و ارزش‌شناختی، نه تنها عرفان و شریعت را رد نمی‌کند، بلکه برای آن جایگاهی مهم قائل است. بنابراین مدعای مشهور تنها از جنبة روش‌شناختی آن تأیید می‌گردد اما از حیث جنبه‌های معرفتی و ارزش‌شناختی، به هیچ وجه پذیرفتنی نیست، چه ابن‌سینا بر مباحث عملی و عرفانی و نیز شرع مقدس و آموزه‌های وحیانی تأکید می‌کند. همچنین این باور که ابن‌سینا در اواخر عمر به سوی عرفان و حکمت عملی گرایش یافته است، با مباحث عملی و عرفانی‌ِ طرح‌شده در نخستین کتاب‌هایش، متعارض می‌نماید.
)