رابطۀ علت و معلول در دیدگاه سهروردی و ملاصدرا؛ شباهت‌ها و تفاوت‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه تربیت مدرس

2 کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامی

چکیده

دیدگاه سهروردی با ارائة تفسیر و تبیین جدیدی از علیت مورد استقبال متفکران پس از وی قرار گرفت. اما طرح دیدگاه ملاصدرا پس از سهروردی نقطة عطف دیگری در تاریخ فلسفه به شمار می‌آید و زیربنای تأملات بعدی محسوب می‌شود. سهروردی اگرچه رابطة عمیق‌تری بین علت و معلول نسبت به دیگر فلاسفه در نظر می‌گرفت، اما به عقیدة او باز هم برای معلول می‌توان هویتی مستقل از علت در نظر گرفت. اما از نظر ملاصدرا چنین استقلالی هم مورد اشکال است. عقیدة ملاصدرا در خصوص رابطه بین علت و معلول متأثر از اندیشة سهروردی است، اما با مبانی خاص وی، تفسیر جدیدی می‌یابد و شکل متفاوتی به خود می‌گیرد. اصالت وجودی بودن ملاصدرا و یگانه دانستن حقیقت وجود در عین داشتن مراتب شدید و ضعیف از دلایل متفاوت بودن و در عین حال متکامل‌تر بودن اندیشة صدرا نسبت به سهروردی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relationship between Cause and Effect in the View of Suhrawardi and Mulla Sadra: Similarities and Differences

نویسندگان [English]

  • Reza Akbarian 1
  • Nafiseh Nojaba 2
1 -
2 -